17-04-2010
-Οι «αμαρτωλές» παραχωρήσεις διοδίων που ζημιώνουν το κράτος
-Έγιναν και γίνονται ανατιμήσεις σε όλα τα επίπεδα
Η εταιρεία Νέα Οδός που θα εκμεταλλεύεται τα διόδια για 32 χρόνια (!) παίρνει το «φιλέτο» που της είχε παραχωρήσει το κράτος και τον Αύγουστο, όπως ανακοίνωσε στο υπουργείο Περιβάλλοντος, θα λειτουργήσει σταθμούς διοδίων στους κόμβους Βαρυμπόμπης, Καπανδριτίου, Μαλακάσας, Μπογιατίου, Οινοφύτων, Θήβας, Αρκίτσας, Λόγγου και Χαλκίδας, χρεώνοντας τη διαδρομή με το χιλιόμετρο
Ανοχή, τέλος! Στο υπουργείο Περιβάλλοντος θεωρούν ότι οι κοινοπραξίες που εκμεταλλεύονται τα διόδια το έχουν παρακάνει. Κι αυτό γιατί παρά τη σπουδή που επιδεικνύουν στο να ανοίγουν νέους σταθμούς, δεν κάνουν το ίδιο και με τα τμήματα των υπό κατασκευή και ανακατασκευή οδών.
Το κλίμα είναι ιδιαίτερα τεταμένο, με τις κοινοπραξίες να ετοιμάζουν νέους σταθμούς διοδίων μέσα στο καλοκαίρι, το υπουργείο να τις προειδοποιεί με βαριές «καμπάνες» αν δεν εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους νωρίτερα και πολλά κυβερνητικά στελέχη να λένε στο παρασκήνιο ότι οι συμβάσεις παραχώρησης ζημιώνουν το Δημόσιο.
Αυτό που προβληματίζει την κυβέρνηση είναι το γεγονός ότι δεν μπορεί να έχει τον πραγματικό έλεγχο των συμβάσεων παραχώρησης. Αυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες έχουν την απόλυτη ελευθερία να αποσπάσουν υπερκέρδη για τις ίδιες (καθώς δεν υπάρχει σχετικό πλαφόν), αλλά και ότι θα μπορούσαν να παρουσιάζουν αριθμό διερχόμενων αυτοκινήτων που τις… βολεύει, ώστε να επιστρέψουν τη διαχείριση των διοδίων στο Δημόσιο μόνο όταν το αποφασίσουν αυτές.
Το κλίμα φορτίζει ακόμα περισσότερο η λαϊκή οργή για το όργιο κερδοσκοπίας στα διόδια των τριτοκοσμικών και κατασκευασμένων πρόχειρα δρόμων. Μετά και τις νέες αυξήσεις λόγω ΦΠΑ, φτάσαμε να έχουμε από τα ακριβότερα διόδια στην Ευρώπη, αλλά και ταυτόχρονα τους χειρότερους δρόμους. Μετά τη σκανδαλώδη ιδιωτικοποίηση των διοδίων επί κυβερνήσεως Ν.Δ., συνεχίζεται η ανεξέλεγκτη εκμετάλλευσή τους από ιδιώτες εις βάρος του κράτους και κυρίως των Ελλήνων πολιτών. Με την υπογραφή των συμβάσεων παραχώρησης μεγάλοι εθνικοί οδικοί άξονες, αλλά και οι σταθμοί διοδίων που βρίσκονται σε αυτούς περιήλθαν στα χέρια ανάδοχων κοινοπραξιών. Κάθε ανάδοχος ανέλαβε την υποχρέωση της βελτίωσης και συντήρησης του άξονα της ευθύνης του και σε αντάλλαγμα εισπράττει τα διόδια από τις διελεύσεις. Στην πράξη όμως οι συμφωνίες ήταν πέρα για πέρα ασύμφορες για το κράτος και εξυπηρέτησαν κυρίως τα συμφέροντα των ιδιωτών, οι οποίοι δρουν ανεξέλεγκτα σχεδιάζοντας τις τιμές χωρίς κανέναν κρατικό έλεγχο, ενώ σε πολλά σημεία του δικτύου η κατάσταση του δρόμου παραμένει κάκιστη.
Ύστερα από περίπου δύο χρόνια εφαρμογής των συμβάσεων, η εικόνα που έχει διαμορφωθεί είναι ότι δεν υπάρχει ουσιαστικός έλεγχος στις εταιρείες. Τα ποσά που καλούνται να πληρώσουν οι οδηγοί διανύοντας την ίδια διαδρομή έχουν αυξηθεί σε όλους ανεξαιρέτως τους δρόμους που παραχωρήθηκαν. Δεν υπάρχει λοιπόν έλεγχος στις τιμές που επιβάλλονται από τις εταιρείες, ενώ ταυτόχρονα απουσιάζει κάποιος μηχανισμός ελέγχου των εσόδων των παραχωρησιούχων και την απόδοση των ανάλογων ποσοστών στο ελληνικό κράτος.
Έρχονται νέα χαράτσια
Με εννέα ακόμα σταθμούς διοδίων που θα δημιουργηθούν στα τμήματα της εθνικής Αθηνών - Λαμίας, από τη Μεταμόρφωση ως τη Σκάρφεια, θα επιβαρυνθούν οι οδηγοί. Οι σταθμοί θα δημιουργηθούν έως τον Αύγουστο στο πλαίσιο της σύμβασης παραχώρησης, χρεώνοντας διόδια με το χιλιόμετρο, όπως είχε προαναγγείλει ο πρώην υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γιώργος Σουφλιάς.
Έτσι, η εταιρεία Νέα Οδός που θα εκμεταλλεύεται τα διόδια για 32 χρόνια (!) παίρνει το «φιλέτο» που της είχε παραχωρήσει το κράτος και τον Αύγουστο, όπως ανακοίνωσε στο υπουργείο Περιβάλλοντος, θα λειτουργήσει σταθμούς διοδίων στους κόμβους Βαρυμπόμπης, Καπανδριτίου, Μαλακάσας, Μπογιατίου, Οινοφύτων, Θήβας, Αρκίτσας, Λόγγου και Χαλκίδας, χρεώνοντας τη διαδρομή με το χιλιόμετρο.
Οι κάτοικοι και οι φορείς των γύρω περιοχών έχουν ξεσηκωθεί, καθώς τονίζουν ότι όχι μόνο θα (ξανα)πληρώσουν έναν δρόμο που τόσα χρόνια τους κόστισε «χρυσάφι», αλλά και ότι θα επιτείνει τα κυκλοφοριακά προβλήματα στις περιοχές τους. Το υπουργείο Περιβάλλοντος δεν μπορεί -προς το παρόν τουλάχιστον- να κάνει κάτι, πέρα από το να «γκρινιάζει» και να «γαβγίζει». Έτσι, σύμφωνα με πληροφορίες, προειδοποίησε την κοινοπραξία ότι αν δεν έχει ολοκληρώσει την ανακατασκευή του τμήματος Μεταμόρφωση - Σκάρφεια όπως προβλεπόταν στη σύμβαση, θα επιβάλει «καμπάνες». Για την ακρίβεια, θα επιβάλει πρόστιμο ύψους 80.000 ευρώ την ημέρα από την 1η Αυγούστου. Για την ιστορία, οι εργασίες ανακατασκευής είναι «παγωμένες» προς το παρόν, αν και η εταιρεία υποστηρίζει ότι υπήρξε καθυστέρηση λόγω καιρικών συνθηκών και ότι θα έχει ολοκληρώσει έγκαιρα τις απαραίτητες εργασίες.
Οι κοινοπραξίες
Σήμερα εκμεταλλεύονται τα διόδια πλήθος από κοινοπραξίες. Έτσι, στις 19-12-2006 υπογράφτηκε μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου (υπουργός ΠΕΧΩΔΕ ο κ. Σουφλιάς) και της ανώνυμης εταιρείας Νέα Οδός Ανώνυμη Εταιρεία Παραχώρησης σύμβαση παραχώρησης για τη «Μελέτη-κατασκευή-χρηματοδότηση-λειτουργία-συντήρηση και εκμετάλλευση του αυτοκινητόδρομου Ιονία Οδός από Αντίρριο μέχρι και Ιωάννινα, ΠΑΘΕ Αθήνα (Α/Κ Μεταμόρφωσης) - Μαλιακός (Σκάρφεια) και συνδετήριος κλάδος του ΠΑΘΕ Σχηματάρι-Χαλκίδα» (περίοδος χρήσης 30 έτη). Η εταιρεία ανέλαβε στις 2/4/2008. Στην εταιρεία παραχώρησης Νέα Οδός Α.Ε. μέτοχοι είναι οι εταιρείες ισπανικών συμφερόντων Cintra S.A., Iridium S.A., Dragados S.A. και οι ελληνικών συμφερόντων ΓΕΚ Α.Ε. και ΤΕΡΝΑ Α.Ε. Στη νέα εταιρεία συμμετέχουν με ποσοστό 33,3% η καθεμία οι κατασκευαστικές εταιρείες των τριών ομίλων, δηλαδή οι επιχειρήσεις ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, Dragados (ACS) και Ferrovial (Cintral).
Η Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου Ανώνυμος Εταιρεία Παραχώρησης για τον Αυτοκινητόδρομο Τμήμα ΠΑΘΕ Μαλιακός - Κλειδί ιδρύθηκε στις 12 Ιουνίου του 2007 με έδρα τον Δήμο Λάρισας. Αποκλειστικός σκοπός της είναι η μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του αυτοκινητόδρομου Μαλιακός - Κλειδί (του αυτοκινητόδρομου δηλαδή που ξεκινά από τον κόμβο Παχών και καταλήγει στον κόμβο Κλειδίου) και όλων των βοηθητικών έργων και σχετικών δραστηριοτήτων. Η εταιρεία ανέλαβε στις 20/3/2008. Στην εταιρεία παραχώρησης Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου Α.Ε. συμμετέχουν οι εταιρείες: Hochtief PPP Solutions GmbH με ποσοστό 35%, Άκτωρ Παραχωρήσεις Α.Ε. με ποσοστό 20%, JP Άβαξ Α.Ε. με ποσοστό 16,25%, Vinci Concessions S.A. με ποσοστό 13,75%, ΑΕΓΕΚ με ποσοστό 16,25%, Vinci Concessions S.A. με ποσοστό 10%, Αθηνά ΑΤΕ με ποσοστό 5%.
Στις 31 Ιανουαρίου 2007, ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων υπέγραψε με την παραχωρησιούχο εταιρεία Μορέας Α.Ε. σύμβαση παραχώρησης του έργου «Μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση του οδικού άξονα Κόρινθος-Τρίπολη-Καλαμάτα και κλάδος Λεύκτρο-Σπάρτη». Η διάρκεια της σύμβασης είναι 30 χρόνια και κυρώθηκε με τον Ν.3559/2007 (ΦΕΚ 102 Α/ 14.5.2007), ενώ η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κρατική ενίσχυση ελήφθη στις 31/1/2008. Η εταιρεία ανέλαβε στις 19/3/2008. Η Μορέας Α.Ε. ιδρύθηκε στις 22/12/2006 και η μετοχική της σύνθεση είναι η ακόλουθη: Άκτωρ Παραχωρήσεις Α.Ε. με ποσοστό 86,67% και ΙΝΤΡΑΚΟΜ Α.Ε. Συμμετοχών με ποσοστό 13,33%.
Η κοινοπραξία Ολυμπία Οδός Α.Ε. επελέγη κατόπιν διαγωνισμού από το ΥΠΕΧΩΔΕ για να σχεδιάσει, να χρηματοδοτήσει, να κατασκευάσει και να λειτουργήσει τον αυτοκινητόδρομο για μια περίοδο 30 ετών, με αφετηρία το έτος 2008. Αναφέρεται στο τίμημα του αυτοκινητόδρομου από την Ελευσίνα μέχρι την Πάτρα και τον Πύργο και στην επέκταση έως τον αυτοκινητόδρομο προς Καλαμάτα, στη διασταύρωση με την Τσακώνα. Η εταιρεία ανέλαβε στις 6/8/2008. Στην Ολυμπία Οδός Α.Ε. συμμετέχουν οι εταιρείες: Vinci S.A. (36%), Hochtief PPP Solutions GmbH (25%), J&P Άβαξ Α.Ε. (18%), Άκτωρ Παραχωρήσεις Α.Ε. (18%) και Αθηνά ΑΤΕ (3%).
Αυτές οι εταιρείες έχουν αναλάβει μεγάλα κομμάτια του εθνικού μας οδικού δικτύου, τα οποία θα εκμεταλλεύονται για 30 χρόνια. Σε αυτό το χρονικό διάστημα οι εταιρείες θα έχουν το δικαίωμα να καθορίζουν εκείνες τις τιμές και να υπερπλουτίζουν χωρίς να έχει τεθεί κάποιο πλαφόν στα κέρδη τους, ανάλογο με το πόσο που είχαν καταβάλει για τους δρόμους. Σε άλλες περιπτώσεις, όμως, που η συμφωνία εκμετάλλευσης δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένη χρονική περίοδο αλλά έχει ως όριο εξόφλησης το ποσό που είχε καταβάλει η εκάστοτε εταιρεία, το κράτος δεν ελέγχει με κανέναν τρόπο τις εταιρείες και το χρονικό διάστημα που θα εκμεταλλεύονται τα διόδια αφήνεται στη... διακριτική τους ευχέρεια.
«Αντάρτικο»
Ο συνδυασμός της κάκιστης κατάστασης των δρόμων με το υψηλό κόστος διέλευσης που καλούνται να πληρώσουν οι Έλληνες οδηγοί έχει δημιουργήσει σφοδρές αντιδράσεις ανάμεσα στους πολίτες. Ήδη για την εθνική οδό Κορίνθου-Πατρών μια μεγάλη ομάδα πολιτών (ξεπερνά τους 800 οδηγούς) αρνείται να πληρώσει διόδια στο Ρίο και το Ζευγολατιό αντιδρώντας στην αύξηση που επιβλήθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο. Παράλληλα εκκρεμεί αίτηση ασφαλιστικών μέτρων την οποία έχουν καταθέσει πολίτες της Πάτρας, ζητώντας να μην πληρώνουν διόδια. Υπάρχει ακόμα και ανάλογο γκρουπ στο Facebook, στο οποίο τα μέλη ζητούν να καταργηθούν τα διόδια της εθνικής οδού Κορίνθου-Πατρών και αριθμεί ήδη 2.510 μέλη.
«Μπλόκο» και στα ασθενοφόρα
Εξωφρενικό είναι επίσης ότι με την εφαρμογή των παραχωρήσεων δεν απαλλάσσονται κάποια ειδικά οχήματα από την καταβολή διοδίων όπως γινόταν παλαιοτέρα με τα ασθενοφόρα, τα αστυνομικά και τα πυροσβεστικά οχήματα. Δηλαδή, ένα ασθενοφόρο ακόμα και αν μεταφέρει ασθενή που βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση, για τον οποίο το κάθε λεπτό είναι κρίσιμο, θα πρέπει να περιμένει στην ουρά και να πληρώσει για να περάσει από τα διόδια, πράγμα που μπορεί να είναι ολέθριο. Τραγελαφικές ήταν και οι εικόνες στις τελευταίες καταστροφικές πυρκαγιές, όταν οι δυνάμεις της Πυροσβεστικής και οι υδροφόρες των δήμων με τους εθελοντές έσπευδαν στα μεγάλα μέτωπα και σχημάτιζαν ουρές στα διόδια όπου υποχρεώνονταν να περιμένουν για να πληρώσουν.
Πού αυξάνονται οι τιμές λόγω... ΦΠΑ
Ιδανική ευκαιρία για νέες ανατιμήσεις στα διόδια αποτελεί η αύξηση του ΦΠΑ. Στα περισσότερα αυξήθηκαν, ενώ σε κάποια, όπως της Αττικής Οδού, οι τιμές θα παραμείνουν σταθερές - τουλάχιστον προς το παρόν…
Έτσι λοιπόν υπάρχει αναπροσαρμογή στις τιμές από την κοινοπραξία στα διόδια Αφιδνών, Καπανδριτίου, Μαλακάσας, Οινοφύτων, Θήβας και Τραγάνας. Συγκεκριμένα, στις Αφίδνες η τιμή για τα Ι.Χ. διαμορφώνεται στα 1,90 ευρώ, τα φορτηγά στα 4,80 ευρώ και τις νταλίκες στα 6,70 ευρώ. Στη Θήβα τα Ι.Χ. πληρώνουν 2,30 ευρώ, τα φορτηγά 5,80 και οι νταλίκες 8,10 ευρώ. Στην Τανάγρα τα Ι.Χ. πληρώνουν 2,20 ευρώ, τα φορτηγά 5,60 και οι νταλίκες 7,85 ευρώ, στα ρεύματα και της εξόδου και της εισόδου. Στους σταθμούς διοδίων Πελασγίας, Μοσχοχωρίου και Λεπτοκαρυάς τα Ι.Χ. πληρώνουν 2,40 ευρώ, τα φορτηγά 5,90 και οι νταλίκες 8,30 ευρώ. Στο Μοσχοχώρι το αντίτιμο για τα Ι.Χ. ανέρχεται στα 2,30 ευρώ, για τα φορτηγά στα 5,80 και για τις νταλίκες στα 8,20 ευρώ. Στη Λεπτοκαρυά τα Ι.Χ. πληρώνουν 2,40 ευρώ, τα φορτηγά 5,90 και οι νταλίκες 8,30 ευρώ.
Στα διόδια Ελευσίνας, στον Ισθμό, στο Ζευγολατιό και στο Ρίο, με την επιβολή των αυξήσεων, οι τιμές διαμορφώνονται για τα φορτηγά ύψους άνω των 2,20 μέτρων από 7,20 σε 7,30 ευρώ και για τις νταλίκες ύψους άνω των 2,20 μέτρων από 10,10 σε 10,30 ευρώ, ενώ για τα Ι.Χ. και τα δίκυκλα οι τιμές παραμένουν σταθερές.
Στο οδικό δίκτυο Κόρινθος- Καλαμάτα και Κόρινθος-Σπάρτη η κοινοπραξία επιβάλλει διόδια και στους τέσσερις σταθμούς σε όλες τις κατευθύνσεις, με τιμές στο Σπαθοβούνι και στη Νεστάνη για τα δίκυκλα 1 ευρώ και 0,90 αντίστοιχα και τα οχήματα έως 2,20 μ। ύψος 1,40 και 1,30 ευρώ αντίστοιχα. Τα οχήματα με δύο ή τρεις άξονες και ύψος μεγαλύτερο από 2,20 μ. πληρώνουν 3,60 και 3,40 και τα τετραξονικά 5 και 4,80 ευρώ.
πηγή:http://www.press-time.com/reportage-gr/ypervolikadiodia-gr.html
