Μέσα Απριλίου το νέο σύστημα ανάθεσης έργων
Του Φώτη Φωτεινού
Του Φώτη Φωτεινού
Μέχρι το καλοκαίρι θα λάβουν οι τεχνικές εταιρείες 600 εκατ. ευρώ από τις οφειλές του Δημοσίου οι οποίες υπερβαίνουν το ένα δισ. Έως τότε θα λειτουργήσουν οι τρεις από τους 13 σταθμούς διοδίων. Στο Υπουργείο Υποδομών διαμηνύουν πως «το ταμείον είναι μείον», διαθέτουν ελάχιστα κονδύλια για νέα έργα, αλλά τρέφουν ελπίδες για εξεύρεση κεφαλαίων π.χ. μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Μία από τις προτεραιότητες είναι οι οδικοί άξονες στην Κρήτη, η κατασκευή των οποίων συνδέεται με το σχέδιο για νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου. Γι’ προχωρεί άμεσα στη σύσταση της εταιρείας διαχείρισης. Πονοκέφαλος για το Υπουργείο είναι η αλλαγή του συστήματος ανάθεσης των δημοσίων έργων και ο ανασχεδιασμός των επεκτάσεων της Αττικής Οδού, έργου με σύμβαση παραχώρησης που δημοπρατήθηκε το 2000, αλλά παραμένει στα χαρτιά. Οι κατασκευαστές επιδιώκουν να αποπληρώσει άμεσα το Δημόσιο τις οφειλές του που ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ, γεγονός που θα δώσει ανάσα σε δεκάδες εταιρείες, οι οποίες κινδυνεύουν άμεσα να αναστείλουν τη λειτουργία τους. Το αίτημα να καταβληθούν τα οφειλόμενα διατύπωσε, για ακόμη μία φορά, ο ΣΤΕΑΤ που εκπροσωπεί τις τεχνικές εταιρείες των δύο ανώτερων εργοληπτικών κατηγοριών (7η και 6η τάξη), με πρόσφατη επιστολή στους υπουργούς Υποδομών Δημήτρη Ρέππα και Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου. Ως το καλοκαίρι το Υπουργείο Υποδομών φιλοδοξεί να αποπληρώσει οφειλές 600 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, δυσάρεστα είναι τα μηνύματα ως προς την προκήρυξη νέων έργων, καθώς στο ταμείο του Υπουργείου Υποδομών υπάρχουν κονδύλια μονάχα 1 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, όσον αφορά στο ΕΣΠΑ, ύψους 5,4 δισ., τα 3 και πλέον δισ. είναι δεσμευμένα σε έργα-γέφυρες που έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί με το Γ΄ ΚΠΣ, ενώ μονάχα 1 δισ. για δημοπρατηθέντα ή υπό δημοπράτηση έργα. Έτσι, προχωρεί ο επαναπροσδιορισμός του ΕΣΠΑ και αναζητούνται νέοι τρόποι χρηματοδότησης, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Ήδη, από τις πέντε συμβάσεις έργων παραχώρησης, ακυρώθηκαν οι λεγόμενες επεκτάσεις της Αττικής Οδού (ένα φαραωνικών διαστάσεων έργο, σύμφωνα με το Υπουργείο, καθώς μόνον οι απαλλοτριώσεις θα κόστιζαν 600-700 εκατομμύρια ευρώ).
Επίσης, ακυρώθηκε η προκήρυξη για το αεροδρόμιο στο Καστέλι Κρήτης, αφού δεν υπήρχε πρόνοια για τα ραδιοβοηθήματα, αν και μέχρι τις 19 Οκτωβρίου ορίστηκε η κατάθεση προσφορών (προσεχώς το Υπουργείο θα επαναδημοπρατήσει τη σύμβαση).
Στο μεταξύ έχει ανοίξει ένας κύκλος επαφών με τις Περιφέρειες, προκειμένου να αναπτυχθούν μικρά και μεσαία έργα, ύψους 500 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Μέσα Απριλίου το νέο σύστημα ανάθεσης έργων ΜΕΧΡΙ τα μέσα Απριλίου το Υπουργείο Υποδομών αναμένεται να παρουσιάσει τις προτάσεις του για το νέο θεσμικό πλαίσιο παραγωγής και ανάθεσης δημοσίων έργων και μελετών.
Ήδη ολοκληρώθηκε ο πρώτος κλειστός κύκλος διαβούλευσης με την κατάθεση προτάσεων από τους φορείς. Οι προτάσεις είναι υπό επεξεργασία, ώστε να ακολουθήσει η ανοιχτή διαβούλευση και περί τα τέλη Ιουνίου να έχει ολοκληρωθεί και κατατεθεί στη Βουλή το σχετικό νομοσχέδιο. Από την πλευρά τους, οι εργολήπτες έχουν καταθέσει, από τα τέλη Ιανουαρίου τις ιδέες τους για την αναμόρφωση του συστήματος παραγωγής δημοσίων έργων, προτείνοντας αντικατάσταση της απλής μειοδοσίας με εκείνη της ελεύθερης συμπλήρωσης ανοιχτού τιμολογίου και της επιλογής αναδόχου με βάση, όχι μόνο τη χαμηλότερη οικονομική προσφορά, αλλά και σειρά άλλων παραμέτρων (χρόνος ολοκλήρωσης του έργου, διάστημα συντήρησης κ.ά.). Το νέο θεσμικό πλαίσιο θα κινείται στους άξονες κόστους κατασκευής - χρόνου κατασκευής - εγγυήσεων που παρέχει ο ανάδοχος, αναδεικνύοντας τη βέλτιστη προσφορά. Με το νέο σύστημα δεν θα δημοπρατείται έργο, αν δεν έχει πρώτα συντελεστεί ικανό στάδιο ωρίμανσης και απαλλοτριώσεων, προκειμένου να αποφεύγονται συμπληρωματικές συμβάσεις. Μάλιστα, στα μεγάλα έργα προβλέπεται η υλοποίηση «πρόδρομων εργασιών», όπως μετακίνηση δικτύων κοινής ωφέλειας, κατασκευή εργοστασιακών δρόμων και τυποποιημένων κατασκευών. Ακόμη, το Υπουργείο Υποδομών προσανατολίζεται σε έκτακτους ελέγχους, αναβαθμίζοντας το Σώμα Επιθεωρητών Δημοσίων Έργων, πέρα από την επανεξέταση των πτυχίων των εργοληπτικών εταιρειών. 800 εκατ. ευρώ για τους οδικούς άξονες στην Κρήτη
ΣΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ της Κρήτη ΑΕ προχωρεί άμεσα το Υπουργείο Υποδομών. Η νέα εταιρεία, η οποία θα συσταθεί στα πρότυπα της «Εγνατίας Οδού», πρόκειται να διαχειριστεί το νέο υπό κατασκευή οδικό δίκτυο του νησιού. «Σήμερα παρουσιάζονται αποκλίσεις, λόγω ανομοιογένειας τεχνικών προδιαγραφών, διάσταση και διάσπαση υπηρεσιών και γενικότερα έλλειψη συντονισμού στα οδικά έργα στη Μεγαλόνησο. Αυτή τη στιγμή εκπονείται ένα συνολικό πρόγραμμα για το οδικό δίκτυο, διότι δεν είναι μόνο ο Βόρειος, αλλά και ο Νότιος Άξονας και οι κάθετοι», ανέφερε πρόσφατα στη Βουλή ο υπουργός Υποδομών Δ. Ρέππας. O συνολικός προϋπολογισμός των ΒΟΑΚ και ΝΟΑΚ αναμένεται να προσεγγίσει τα 700-800 εκατ. ευρώ (θα επιδιωχτεί συμμετοχή της ΕΤΕπ κατά 400-500 εκατ.). Οι προκηρύξεις των δυο ανωτέρω οδικών αξόνων θα ξεκινήσουν στα τέλη του 2010 - αρχές του 2011, καθώς θα καταμεριστούν σε διάφορα τμήματα. Οι ΒΟΑΚ - ΝΟΑΚ θα κατασκευαστούν στα πρότυπα της «Εγνατίας», θα αποτελέσουν δηλαδή ένα δημόσιο έργο και όχι ένα έργο παραχώρησης. Τα διόδια Ως το καλοκαίρι αναμένεται να λειτουργήσουν τουλάχιστον τρεις σταθμοί διοδίων στην «Εγνατία», πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της οποίας ορίστηκε ο Αναστάσιος Μουρατίδης. Οι σταθμοί διοδίων αποτελούν το μεγαλύτερο πονοκέφαλο για το Υπουργείο Υποδομών, καθώς για τη λειτουργία τους ασκούνται σοβαρές πιέσεις από τις τράπεζες, αλλά και τον Ζακ Πονσέ, διευθυντή περιφερειακής ανάπτυξης της Κομισιόν, καθώς το έργο συγχρηματοδοτείται. Κανονικά οι 13 σταθμοί διοδίων, κατά μήκος της «Εγνατίας», θα έπρεπε να λειτουργούν σταδιακά από το 2006. Ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχει εκδοθεί η σχετική ΚΥΑ. Έτσι, το Δημόσιο επιβαρύνεται κάθε χρόνο με 50 εκατ. ευρώ για τη συντήρηση του αυτοκινητοδρόμου. Υπενθυμίζεται ότι το 2008 η διοίκηση της «Εγνατίας», με προτροπή του τότε υπουργού ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιά, είχε συνάψει δάνεια συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση των έργων, χωρίς επιβάρυνση του δημόσιου χρέους. Το μεγαλύτερο μέρος των εγγυήσεων προς τις τράπεζες κάλυπταν τα έσοδα από τα μελλοντικά διόδια. Δεσμευμένα 700 εκατ. για το «Χαϊδάρι - Πειραιάς» ΕΚΤΟΣ αρχικών χρονοδιαγραμμάτων παραμένουν όλες οι επεκτάσεις και οι σταθμοί του Μετρό της Αθήνας (νέος πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος ορίστηκε ο κ. Χρ. Τσίτουρας). Στα τέλη του 2009 θα έπρεπε να είχαν παραδοθεί οι επεκτάσεις της γραμμής 2 Άγιος Αντώνιος - Ανθούπολη και της γραμμής 3 Αιγάλεω - Χαϊδάρι. Νέα χρονοδιαγράμματα θα οριστούν για την επέκταση της γραμμής 3 από το Χαϊδάρι στον Πειραιά, η οποία έχει δεσμεύσει 700 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ. Ο διαγωνισμός δεν ακυρώνεται τελικά, αν και παρατηρείται σημαντική υστέρηση στην επιλογή των αναδόχων. Οι ανάδοχοι θα έπρεπε να έχουν επιλεγεί από το περασμένο φθινόπωρο. Αναμένονται την άνοιξη, αν και ακούγεται ότι θα παραταθεί περαιτέρω η διαδικασία. Ακόμα πιο πίσω πηγαίνει η γραμμή 4 (Μαρούσι - Γουδί), καθώς πρόκειται να χαραχτεί εκ νέου η γραμμή στο τμήμα Παγκράτι - Γουδί, ώστε να εξυπηρετείται η Πανεπιστημιούπολη.
