Εκτός χρονοδιαγραμμάτων, από την προ Μνημονίων εποχή, βρίσκονται τα έργα στους πέντε αυτοκινητόδρομους. Επιπλέον χρειάζονται σημαντικές αλλαγές στα προβλεπόμενα έργα, που εκ των πραγμάτων παρατείνουν τον χρόνο κατασκευής και εκτινάσσουν στα ύψη τους προϋπολογισμούς, που ήδη έχουν εκτροχιαστεί μέσω συμπληρωματικών συμβάσεων, αλλά και προγραμματισμένων… απρόβλεπτων.
Η «Εφ.Συν.» ανοίγει σήμερα τους φακέλους των έργων, με σημείο αναφοράς τον βαθμό υλοποίησής τους και τις έως τώρα χρηματοδοτήσεις.
*ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ. Στην Αθηνών-Κορίνθου-Πατρών-Πύργου-Τσακώνα δεν έχει παραδοθεί ούτε ένα από τα 284 χιλιόμετρά του των νέων κομματιών. Ειδικά στην καρμανιόλα Κορίνθου-Πατρών οι οδηγοί κινούνται σε μία λωρίδα. Τα έργα πάντως ψαλιδίστηκαν και θα σταματούν στο Μιντιλόγλι, λίγο μετά την Πάτρα, λόγω των ενστάσεων του ΣτΕ για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην περιοχή του Καϊάφα. Θεωρητικά θα κατασκευαστούν σε επόμενη φάση, αλλά όλοι γνωρίζουν ότι το κομμάτι αυτό είτε θα φορτωθεί στο Δημόσιο είτε θα χρυσοπληρωθεί στους εργολάβους λόγω των μεγάλων αλλαγών που πρέπει να γίνουν.
Με πρόοδο έργων μόλις στο 30%, όπως επισήμως ανακοινώθηκε, η κοινοπραξία έχει εισπράξει από το Δημόσιο 242 εκατ. ευρώ, σχεδόν το 50% της προβλεπόμενης επιχορήγησης των 550 εκατ. ευρώ, καθώς και άλλα 366,89 εκατ. από διόδια. Επιπλέον έχει λάβει 9,13 εκατ. για συμπληρωματικές αρχαιολογικές ανασκαφές και άλλα 12 για αλλαγές στα έργα λόγω αρχαιολογίας.
Η νέα χρονιά μπήκε «με το δεξί» για τους εργολάβους, αφού στις 3 Ιανουαρίου εκδόθηκαν άλλες δύο αποφάσεις με τις οποίες παίρνουν επιπλέον 5,4 εκατ. ευρώ. Εχει ενδιαφέρον ότι το μεγαλύτερο μέρος καταβάλλεται για… καθυστερήσεις του Δημοσίου, που χρεώνεται με τόκο υπερημερίας 4% – τρεις μονάδες πάνω από το επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας!
*ΙΟΝΙΑ ΟΔΟΣ. Οι εργολάβοι έχουν πάρει τα διόδια στο χρυσοφόρο τμήμα Μεταμόρφωση Αττικής-Σκάρφεια Φθιώτιδας της Αθηνών-Λαμίας, από όπου έχουν ήδη εισπράξει 374,12 εκατ. ευρώ, για να μετατρέψουν σε αυτοκινητόδρομο την Αντιρρίου-Ιωαννίνων. Επιπλέον έχουν πάρει 139,51 εκατ. ευρώ από τη δημόσια συμμετοχή στο έργο, που συνολικά ανέρχεται στα 330 εκατ. ευρώ. Εκκρεμούν διεκδικήσεις για καθυστερήσεις, ενώ θα εξασφαλίσουν άλλα 100 εκατ. για τις αλλαγές στην περιοχή της Κλόκοβας. Να σημειωθεί ότι τα έργα έχουν υλοποιηθεί μόνο στο 30,54% και έχουν κοστίσει 354,11 εκατ. ευρώ, δηλαδή λιγότερο και από αυτά που εισέπραξαν από τα διόδια!
*ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ. Πρόκειται για το τμήμα Ράχες Μαλιακού-Κλειδί Ημαθίας, μήκους 230 χλμ, στην εθνική οδό Αθηνών-Λαμίας, όπου χρειάζεται να κατασκευαστούν μόνον οι τρεις δίδυμες σήραγγες των Τεμπών. Εχει ολοκληρωθεί η διάνοιξη των δύο και η τρίτη βρίσκεται στο 74%, που αντιστοιχούν στο 75% του συνολικού έργου με προϋπολογισμό 1,3 δισ. ευρώ.
Η συμμετοχή του Δημοσίου είναι 330 εκατ. ευρώ, αλλά στις αρχές του 2009 αποκαλύφθηκε ότι είχε… ξεχαστεί η βοηθητική λωρίδα στις σήραγγες και το Δημόσιο όφειλε να καλύψει εξ ολοκλήρου το κόστος των 169 εκατ. ευρώ. Ως τώρα έχει δώσει 296 εκατ. ευρώ και 160 εκατ. από τα… απρόβλεπτα. Στις 28 Δεκεμβρίου εκδόθηκε υπουργική απόφαση για διάθεση 31,38 εκατ. ευρώ. Υπουργείο και εργολάβοι δεν δίνουν στοιχεία για τα έσοδα από τα διόδια.
*ΜΩΡΕΑΣ. Πρόκειται για την Κορίνθου-Τρίπολης-Καλαμάτας, τον μόνο αυτοκινητόδρομο που έχει προχωρήσει με μικρές αποκλίσεις από το χρονοδιάγραμμα. Το Δημόσιο έχει καταβάλει 271,7 εκατ. ευρώ έναντι των 330 της προβλεπόμενης συμμετοχής του στο έργο και άλλα 13 εκατ. για τα… συνήθη απρόβλεπτα. Αλλα 10 εκατ. διέθεσε στις 28 Δεκεμβρίου για καθυστερήσεις, ενώ τα πολλά ευρώ θα έρθουν στο άμεσο μέλλον λόγω των μεγάλων αλλαγών στην ευρύτερη περιοχή της Καλαμάτας, που έγιναν εκ των υστέρων.
*Ε-65. Ο νέος αυτοκινητόδρομος δυτικής Θεσσαλίας, που ξεκινά από τις Ράχες Μαλιακού και καταλήγει στην Εγνατία, βρίσκεται στο… πουθενά. Οι εργολάβοι έχουν κατασκευάσει μόνον το 17% του έργου, αλλά και το Δημόσιο δεν έχει παραδώσει τους σταθμούς διοδίων στο «πέταλο» του Μαλιακού, που όφειλε να κάνει ώς το τέλος του 2009.
Με τον νέο σχεδιασμό αφαιρούνται δύο τμήματα, το πρώτο από τις Ράχες ώς την Ξυνιάδα και το δεύτερο από τα Τρίκαλα ώς την Παναγιά στην Εγνατία, όπου υπάρχουν προβλήματα με τον βιότοπο της αρκούδας. Με άλλα λόγια, το έργο έχει μείνει μισό, αφού θα κατασκευαστεί το τμήμα Ξυνιάδα-Τρίκαλα.
Οι εργολάβοι διεκδικούν μεγάλες αποζημιώσεις από το Δημόσιο, που και καλά να πήγαιναν τα έργα θα έπρεπε να πληρώσει, αφού η σύμβαση του 2007 προβλέπει για το συγκεκριμένο έργο μεγάλες επιδοτήσεις στη σχεδόν βέβαιη περίπτωση που οι εργολάβοι δεν θα έχουν τα προβλεπόμενα έσοδα από τα διόδια.
