Οι επανεκκίνηση των εργασιών φέρνουν αυξήσεις
Διατεθειμένη να αναλάβει σημαντικό ρίσκο στην υπόθεση των «παγωμένων» αυτοκινητόδρομων δείχνει η κυβέρνηση, στην προσπάθειά της να δημιουργήσει συνθήκες ανάπτυξης. Ορμώμενη από έκθεση του ΙΟΒΕ για τα άμεσα οφέλη της επανέναρξης των έργων, το Δημόσιο όχι μόνο δίνει μεγάλη «ανάσα» στους παραχωρησιούχους, αλλά δέχεται να θυσιάσει το μερίδιό του από τα μελλοντικά έσοδα προκειμένου να τους εξασφαλίσει κερδοφορία. Ειδικά για την Ολυμπία Οδό, θα καταβάλει τελικά ως αποζημίωση συνολικά 263 εκατ. ευρώ (έναντι 130 εκατ. που έχει ανακοινωθεί) και δέχεται να αναλάβει το δάνειο των 200 εκατ. που θα λάβει ο παραχωρησιούχος από την ΕΤΕπ, αν κάτι πάει στραβά. Τέλος, δεν περικόπτει τη χρηματοδοτική του συμβολή που αντιστοιχεί στα κομμάτια του έργου που μετατίθενται (μετά την Πάτρα) και δέχεται να πληρώσει αποζημίωση έως 70 εκατ. αν κάποιο από τα τμήματα του έργου ακυρωθεί.
Η έκθεση που ολοκλήρωσε τον Μάιο το ΙΟΒΕ, σχετικά με τα μακροοικονομικά οφέλη της ολοκλήρωσης και λειτουργίας των παραχωρημένων οδικών αξόνων, που μιλάει για αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,45% μέσα στο 2014 λόγω της επανέναρξης των έργων, φαίνεται ότι είναι η κινητήρια δύναμη πίσω από τις στρατηγικές επιλογές που έχουν γίνει για την επανέναρξη των έργων. Και εξηγούν γιατί το Δημόσιο φαίνεται ότι τελικά ενέδωσε σχεδόν σε όλες τις απαιτήσεις των εργολάβων. Σύμφωνα την εφημερίδα "Καθημερινή", το Δημόσιο λαμβάνει δύο πακέτα μέτρων για την επαναφορά της χρηματοοικονομικής ισορροπίας (reset measures) στα έργα: ένα για την περίοδο κατασκευής και ένα για την περίοδο λειτουργίας (Τ2). Ας δούμε τα μέτρα αυτά στην περίπτωση της Ολυμπίας Οδού:
Μέτρα περιόδου κατασκευής
1. Επιπρόσθετη χρηματοδοτική συμβολή. Το Δημόσιο αναλαμβάνει να διαθέσει 250 εκατ. ευρώ (τα οποία θα προέλθουν από το δάνειο της ΕΤΕπ, από το ΕΣΠΑ και από το ΠΔΕ) για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού του έργου. Αιτία του χρηματοδοτικού κενού είναι το «σπάσιμο» των συμφωνιών ανταλλαγής επιτοκίων (swaps breakage costs, 100 εκατ.), η μείωση της δανειοδότησης του έργου και η αύξηση του κόστους αυτής (άνοδος επιτοκίου δανεισμού). Αξιοσημείωτο είναι ότι, στο νέο χρηματοδοτικό μοντέλο, το κόστος του έργου... αυξάνεται από 324 εκατ. σε 417 εκατ., παρά τη γενναία μείωση του κατασκευαστικού αντικειμένου (ο δρόμος θα τελειώνει στην Πάτρα)! Για το γεγονός αυτό η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ε.Ε. ζήτησε εξηγήσεις.
2. Το Δημόσιο δέχεται να αναλάβει την αποπληρωμή δανείου των 200 εκατ. που έδωσε η ΕΤΕπ στον παραχωρησιούχο, αν υπάρξει πρόβλημα. Μάλιστα, οι διεκδικήσεις του στην περίπτωση αυτή θα έπονται εκείνων των άλλων δανειστριών τραπεζών.
3. Εκτός από τα 130 εκατ. που συμφωνήθηκε τον Απρίλιο να δοθούν ως αποζημιώσεις, θα δοθούν ακόμα 93 εκατ. για αναθεώρηση τιμών κατασκευής και 40 εκατ. για άλλες προβλέψεις της σύμβασης. Συνολικά, 263 εκατ. αποζημιώσεων Το 2008 είχαν δοθεί ακόμα 91,1 εκατ. αποζημιώσεων στην Ολυμπία Οδό.
4. Το χρονοδιάγραμμα του έργου παρατείνεται έως τα τέλη του 2015.
5. Δύο τμήματα του έργου, τα Πάτρα - Πύργος και Πύργος - Τσακώνα, μετατίθενται στο μέλλον. Μέχρι το 2018 το Δημόσιο έχει το δικαίωμα να ζητήσει την έναρξη των εργασιών κατασκευής οποιουδήποτε από τα τμήματα αυτά. Αν χρειαστεί επιπρόσθετη χρηματοδότηση από το κράτος, τότε δέχεται να τη δώσει κατόπιν νέας συμφωνίας! Αν το Δημόσιο αποφασίσει να μην κατασκευάσει κάποιο από τα δύο τμήματα που απομένουν, τότε θα πρέπει να καταβάλει στην Ολυμπία Οδό αποζημίωση αντίστοιχη με το 9% του αρχικού κατασκευαστικού κόστους του κομματιού που ακυρώνεται. Αυτό μεταφράζεται το ανώτερο σε 70 εκατ. Σημειώνεται ότι το Δημόσιο δεν μειώνει την αρχική χρηματοδοτική συμβολή του (608 εκατ.) παρά την περικοπή του τεχνικού αντικειμένου.
6. Η χρέωση των διοδίων θα ξεκινήσει να αυξάνεται σταδιακά, ώστε να φθάσει τα επίπεδα που ορίζει η σύμβαση.
Μέτρα περιόδου λειτουργίας
1. Το Δημόσιο δέχεται να «ανακυκλώνει» μέσα στο έργο από το 2021 το μερίδιό του από τα διόδια προκειμένου να καλύψει τα έξοδα του έργου, την αποπληρωμή των δανείων από τον παραχωρησιούχο και την απόδοση ενός κέρδους σε αυτόν. Το Δημόσιο δεν θα δώσει περισσότερα από το μερίδιό του, ακόμα και αν εξακολουθεί να υπάρχει κενό.
2. Το «μέτριο» κέρδος ξεκινά από ένα ρυθμό απόδοσης ιδίων κεφαλαίων (IRR) της τάξεως του 6% και όσο αυξάνεται, θα αποδίδεται μερίδιο του κέρδους και στο Δημόσιο. Συνολικά εκτιμάται ότι από τα 3,7 δισ. που θα λάμβανε το Δημόσιο σταδιακά το κράτος σε βάθος 30ετίας, σύμφωνα με τα νέα μοντέλα κυκλοφορίας θα πάρει τα 624 εκατ., ενώ τα υπόλοιπα 3 δισ. θα δοθούν στην Ολυμπία Οδό.
3. Το κόστος λειτουργίας θα συμφωνείται κάθε τέσσερα χρόνια.
4. Δίνεται δυνατότητα αύξησης της 30ετούς περιόδου παραχώρησης κατά 3 χρόνια.
5. Συνολικά ο παραχωρησιούχος θα έχει IRR 6% -10,9%. Απόδοση μικρότερη από την αρχική (15,1%), αλλά ιδιαίτερα υψηλή, με δεδομένο ότι ο παραχωρησιούχος ήταν... υπό χρεοκοπία. Πάντως, στο reset case τα έσοδα του έργου υπολογίζονται στα 5,4 εκατ. ετησίως, 62% κάτω από τους αρχικούς υπολογισμούς. Τα έσοδα της περιόδου κατασκευής εκτιμάται πως θα είναι 47% χαμηλότερα από ό,τι είχαν αρχικά υπολογιστεί.
Πηγή:
